Glæpur og refsing - kilja

Meistaraverk Fjodors Dostojevskís, Glæpur og refsing, er oft talin einhver besta og beittasta skáldsaga sem skrifuð hefur verið; harmræn saga um eymd og vonleysi í Rússlandi fyrir byltingu en ekki síður um innri togstreitu og grimmar tilfinningar.

Strax í upphafi er lesandinn hrifinn með inn í trylltan hugarheim stúdentsins Raskolnikovs; hann er knúinn áfram af fátækt, ágirnd og mikilmennskubrjálæði sem leiðir hann um síðir til voðaverks. Hann reynir að réttlæta glæpinn fyrir sjálfum sér en samviskan lætur hann ekki í friði; sjálfsfyrirlitning og stolt, kolsvart vonleysi og einlæg von um friðþægingu togast sífellt á í huga hans og í örvæntingu leitast hann við að skilgreina ástæður og afleiðingar verknaðarins. Um leið óttast hann ákaft að upp um hann komist og ímyndar sér að allir gruni hann um glæpinn; refsinguna veitir hann sér sjálfur.

Ingibjörg Haraldsdóttir þýddi.

Fjodor Dostojevskí, fæddur 1821 í Moskvu, er í hópi höfuðskálda heimsins. Í verkum sínum kafaði hann djúpt í sálarlíf sögupersóna sinna og tókst á við grundvallarspurningar um þjóðfélagsmál, stjórnmál og trú. Glæpur og refsing er þekktasta skáldsaga hans en meðal annarra verka má nefna Karamazov-bræðurna og Fávitann.