Skemmtilegar bækur fyrir skemmtilegt fólk

Um fagurfræðilegt uppeldi mannsins

3,490 ISK

Höfundur Friedrich Schiller

Friedrich Schiller var eitt af höfuðskáldum Þjóðverja og stóð jafnframt í fremstu röð þeirra heimspekinga er kenndir hafa verið við þýska hughyggju.

Um fagurfræðilegt uppeldi mannsins er eitt helsta heimspekirit Schillers og skýrasta framsetning hans á fagurfræði sinni. Var tilefni þess vonbrigði Schillers með afdrif frönsku byltingarinnar. Hann gagnrýnir harkalega siðmenningu samtímans, greinir ástand stjórnmála og samfélags á þessum umbrotatímum og byggir á þeirri greiningu kenningu sína um hlutverk listarinnar jafnframt því sem hann leitast við að setja fram nýja skilgreiningu á fegurðinni.

Samkvæmt kenningu Schillers, sem var í rökréttu framhaldi af fagurfræði Kants, hefur jafnvæginu milli frumhvata mannsins, efnishvatar og formhvatar, verið raskað í samfélagi þar sem menn hafa fjarlægst náttúruna og ofuráhersla er lögð á skynsemina. Í slíku ástandi nær fólk ekki að þroskast og verða heilsteyptar siðferðisverur. Til þess þarf þriðja aflið að koma til, það sem Schiller nefnir leikhvöt, eða listræna reynslu, sem tengi aftur skynsemi og skynjun, opni augu mannsins fyrir hinu fagra og geri hann heilan. Listin gegnir þannig, í augum Schillers, lykilhlutverki fyrir þróun einstaklinga og mannlegs samfélags í átt til heilbrigði og frelsis. Fegurðin er, eins og sannleikurinn, sjálfstæð og óháð geðþóttavaldi og hana er ekki hægt að nýta í þágu tilfallandi markmiða.

Þröstur Ásmundsson, annar þýðenda verksins, ritar að því greinargóðan inngang um lífshlaup Schillers, ritferil hans og viðtökur, og skýrir ítarlega lykilatriðin í kenningu hans um fagurfræði.